Testamenty zwykłe
Swą ostatnią wolę można wyrazić co do zasady na dwa sposoby:
-
sporządzając testament holograficzny (tj. odręczny) bądź
-
testament w formie aktu notarialnego.
Aby testament pierwszego typu zachował swoją ważność musi być on w całości sporządzony pismem ręcznym, opatrzony datą i podpisem spadkodawcy. Co w sytuacji gdy spadkodawca nakreśli pod swoją ostatnią wolą nieczytelną parafę? To zależy. Od tego, czy grafolog będzie w stanie stwierdzić, że ów znak nosi cechy podpisu tzn. że na podstawie jego analizy graficznej można ustalić, że pochodzi on od określonej osoby. Z powyższego wynika, że pod testamentem odręcznym wystarczy wpisać swoje nazwisko bądź jakikolwiek ciąg znaków, który będzie mógł posłużyć do identyfikacji spadkodawcy. Co jednak by się stało, jeśliby Aleksander Głowacki podpisał się pod swoim własnoręcznym testamentem „Bolesław Prus”? O ile na podstawie dowodów, zebranych w sprawie można w sposób niebudzący wątpliwości stwierdzić, iż określona osoba posługiwała się tymże pseudonimem testament w ten sposób sporządzony pozostałby ważny i dałby podstawę wskazanym w nim spadkobiercom do nabycia spadku po pisarzu.
Pewniejszą formę utrwalenia swojej ostatniej woli stanowi jednakże testament notarialny. Z kilku powodów. Po pierwsze wypis aktu notarialnego można pobrać z kancelarii notarialnej w dowolnym czasie; co za tym idzie nie ma ryzyka, że osoba trzecia ukryje, zniszczy lub przerobi testament. Po drugie możemy w tym wypadku korzystać z możliwości dokonania wpisu do rejestru testamentów, tzw. systemu NORT, co umożliwi naszym spadkobiercom odnalezienie naszej ostatniej woli. Nadmienić należy, iż treść testamentu nie będzie ujawniona nikomu do czasu naszej śmierci. Po trzecie osoby niezadowolone z treści rozrządzeń testatora mogą próbować podważyć testament z powołaniem się na tę chociażby okoliczność, że w chwili spisywania ostatniej woli znajdowaliśmy się w stanie wyłączającym świadome podjęcie decyzji lub swobodne wyrażenie woli (a to ze względu na przymus, groźbę osoby trzeciej, demencję, chorobę itd.). Zgodnie z ustawą – prawo o notariacie – notariusz asystujący przy czynności ma obowiązek upewnić się, czy osoba, stająca do sporządzenia aktu notarialnego, jest świadoma treści złożonego przez nią oświadczenia. Wobec powyższego w ewentualnej sprawie o podważenie ważności naszej ostatniej woli powołani przez nas spadkobiercy mogą wezwać notariusza na świadka a wówczas potwierdzi on, że spadkodawca, który stawił się u niego w kancelarii, posiadał dostateczną orientację i rozeznanie, aby czynności dokonać w sposób świadomy.
Finalnie dodać jednak należy, iż obie formy testamentu posiadają taką samą moc i pozostają tak samo ważne, wybór odpowiedniej z nich pozostaje zatem swobodny.